Tığ işi, sadece battaniye ve kazak gibi klasik parçalar yapmak için değil; aynı zamanda ev dekorasyonunda işlevsel ve şık aksesuarlar üretmek için de harika bir tekniktir. Bu alanda öne çıkan en popüler örneklerden biri de tığ işi sepetlerdir. İster banyo için havlu ve kozmetiklerinizi koyacak, ister salonda dergi veya battaniyeleri toparlayacak, ister çocuk odasında oyuncakları düzenleyecek bir sepet olsun; tığ işi sepetler hem dekoratif hem son derece kullanışlıdır.

Üstelik tığ işi sepet yapmak düşündüğünüzden daha kolaydır. Sadece temel tığ tekniklerini öğrenerek farklı boyut ve formlarda sepetler örebilirsiniz. İşte adım adım rehberimiz ve pratik ipuçları.

Gerekli Malzemeler

Başarılı ve dayanıklı bir tığ işi sepet yapmak için doğru malzemelerle başlamak önemlidir:

  • Kalın ip: Pamuk makrome ipi, penye ip veya kalın şerit ip bu iş için idealdir. Kalın ip, sepete sağlam bir duruş kazandırır.

  • Tığ: İpin kalınlığına göre genellikle 7 mm – 10 mm arası bir tığ kullanılır. (İp etiketi üzerinde tavsiye edilen tığ numarasına bakabilirsiniz.)

  • Makas ve iğne: İp uçlarını temizce gizlemek için.

  • Dilerseniz ahşap taban: Sepetin altını daha sert yapmak için kullanılabilir. (Özellikle yuvarlak delikli, hazır satılan tabanlar.)

Tığ İşine Başlarken: Temel Bilgiler

Tığ işi sepetlerde en çok kullanılan örgü tipi sık iğne (single crochet)’dir. Çünkü sık iğne, sıkı ve kalın bir doku oluşturur; böylece sepet formunu kaybetmez.

Ayrıca sihirli halka (magic ring) ile başlayarak yuvarlak taban örmek, sepet tabanının düzgün olmasını sağlar. Sepet büyüdükçe arttırmalarla tabanı genişletirsiniz. Yüksekliğe ulaştığınızda arttırmayı bırakıp sadece sık iğne örerek kenarları yükseltirsiniz.

Adım Adım Tığ İşi Sepet Yapımı

1. Sihirli Halka ile Başlangıç

  • Kalın ipi elinize dolayarak sihirli halka oluşturun.

  • Halkanın içine 6 adet sık iğne yapın.

  • İlk sıramızı oluşturmuş olduk.

2. Tabanı Genişletme (Arttırmalar)

  • 2. sıra: Her ilmeğe çift batın. Yani her sık iğne üzerine 2 sık iğne örün. Toplam 12 ilmek olur.

  • 3. sıra: (1 sık iğne, 1 arttır) şeklinde devam edin. Yani bir sık iğne yapın, sonraki ilmeğe iki sık iğne yaparak arttırın. Bu sıra sonunda 18 ilmek olur.

  • 4. sıra: (2 sık iğne, 1 arttır) örün. Bu şekilde arttırmaya devam ederek istediğiniz taban çapına ulaşana kadar sıraları genişletin.

Örneğin:

  • 5. sıra: (3 sık iğne, 1 arttır)

    1. sıra: (4 sık iğne, 1 arttır) şeklinde gidebilir.

Bu sistem yuvarlak tabanların temel matematiğidir ve artırmalar sayesinde düzgün geniş bir daire elde edersiniz.

3. Sepetin Kenarlarını Yükseltme

Sepetin alt çapı istediğiniz boyuta ulaşınca arttırmayı bırakın.

  • Her ilmeğe bir sık iğne yaparak örmeye devam edin. Artık örgü yukarı doğru yükselecek.

  • Kenarları daha sert ve dik istiyorsanız, ilk yükselme sırasında arka ilmekten alma tekniğini kullanabilirsiniz. Böylece taban ile yan duvar arasında hafif bir köşe oluşur.

Kaç sıra çıkacağını tamamen istediğiniz yükseklik belirler. Örneğin 15 cm yüksekliğinde bir sepet için yaklaşık 10-12 sıra sık iğne örebilirsiniz (ip kalınlığına bağlı olarak).

Sepete Kulak veya Sap Eklemek

Sepetiniz hem dekoratif hem de taşınabilir olsun isterseniz, kulak veya sap yapabilirsiniz. Bunun için:

  • Son sıradayken iki yan noktayı belirleyin. Örneğin 5-6 ilmek boş bırakıp, zincir çekerek o kısmı atlayın.

  • Sonraki ilmekten tekrar sık iğne örmeye devam edin.

  • Bir sonraki sırada bu zincirlerin üzerine de sık iğne yaparak kulpu oluşturun.

  • Böylece minik el geçme yerleri olur.

İp Uçlarını Gizleme

İşiniz bittiğinde ipi yaklaşık 10 cm kadar uzun kesin. Bir yün iğnesi yardımıyla bu ipi örgünün arasına birkaç sıra gizleyin. Bu hem temiz hem dayanıklı bir bitiş sağlar.

Dilerseniz Ahşap Taban Kullanın

Marketlerde veya hobi mağazalarında delikli ahşap tabanlar satılır. Böylece tabanı örmek yerine direkt ahşaba sık iğne geçerek sepetin kenarlarına başlayabilirsiniz. Bu, özellikle sert ve stabil bir taban isteyenler için pratik bir yöntemdir.

Dekoratif Dokunuşlar

  • Sepetin üst kenarını yengeç işi (reverse single crochet) yaparak bitirebilir, dekoratif bir kıvrım oluşturabilirsiniz.

  • Farklı renklerle çizgiler, zigzag geçişler yapabilirsiniz. Bunun için ip renklerini sıra başında değiştirmeniz yeterlidir.

  • Üzerine ahşap etiket, deri kulp veya ponpon ekleyerek kişisel bir hava katabilirsiniz.

Tığ İşi Sepet Örmenin Avantajları

  • Pratik: Küçük bir sepeti 1-2 saatte tamamlayabilirsiniz.

  • Dayanıklı: Kalın iplerle örüldüğü için yıpranmaz, formunu uzun süre korur.

  • Çok yönlü: Oyuncak sepetinden makyaj kutusuna kadar pek çok amaç için kullanılabilir.

  • Tamamen kişisel: Renk, boyut ve desen tamamen size bağlı. Bu özgürlük tığ işini çok eğlenceli kılar.

Sonuç

Tığ işi sepetler; hem evinizi düzenlemenin hem de yaşam alanlarınıza sıcak, el emeği bir dokunuş katmanın harika yollarından biridir. Üstelik temel sık iğne tekniğini öğrendikten sonra her türlü boyutta ve desende sepet örebilir, yeteneğinizi geliştirdikçe daha karmaşık modeller deneyebilirsiniz. Kendi ellerinizle ördüğünüz bu sepetler, sevdiklerinize verebileceğiniz en özel hediyelerden biri olmaya da adaydır.

Hadi şimdi iplerinizi, tığınızı hazırlayın; birkaç saat sonra kendi tasarımınız olan bir sepete sahip olmanın mutluluğunu yaşayın. İyi örgüler!